‘Lefty’: in de schaduw van Tiger

Driewerf hoera voor Phil Mickelson, want hij is 50 geworden. Hoewel de briljante en charismatische Amerikaan vaak moest onderdoen voor Tiger Woods mag zijn erelijst zeker gezien worden. Portret van een getalenteerde speler die een ganse generatie begeesterde.

Hij is een van de meest flamboyante spelers uit de geschiedenis; een van de meest getalenteerde en populairste ook. Daarom vinden heel wat kenners de erelijst van Phil Mickelson niet evenwaardig aan zijn talent. Met vijf Majors (3 Masters, 1 British Open, 1 PGA Championship), 27 keer een top-5 in de Majors, 12 deelnames aan de Ryder Cup en de Presidents Cup is dat nochtans mooi gestoffeerd. Maar met een beetje meer meeval zou dit cv nog een stuk indrukwekkender zijn geweest, al werd de bekendste linkshandige speler van zijn generatie nooit gedreven door een onblusbare zegedrang. Zoals ‘Lefty’ zelf zegt, stond voor hem het spelplezier altijd voorop. Akkoord: zoals elke Amerikaanse topper speelt hij altijd om te winnen en die verbetenheid zie je van zodra hij de bal plaatst op de eerste tee. Maar Phil kan een nederlaag beter kaderen, ook al was de pil soms hard om door te slikken. Dat onderscheidt hem van zijn ‘grootste vijand’ Tiger Woods voor wie enkel winnen telt.

Vroegrijp

Phil Mickelson wordt geboren op 16 juni 1970 in San Diego. Hij groeit op bij zijn ouders Philip en Mary, zijn oudere zus Tina en zijn jongere broer Tim. Phil raapt het golfvirus op van zijn vader: piloot en vrijetijdsgolfer. Hij is amper twee jaar oud wanneer hij de swing van zijn vader nabootst als een spiegelbeeld. Dit verklaart waarom de van nature rechtshandige Phil Mickelson zich ontwikkelde tot een linkshandige golfer.

De jonge Mickelson is duidelijk getalenteerd. Wanneer hij op 9-jarige leeftijd getuige is van de titel van Severiano Ballesteros op de Masters in Augusta, staat zijn besluit vast: ‘Ooit win ik de Masters!’ Zijn ouders temperen dat enthousiasme en zijn ambities. De studies genieten voorrang. Maar ook daar hoeven ze zich geen zorgen te maken, want de jonge Phil doet het uitstekend op school: eerst de University of San Diego High School, daarna de Catholic High School. Hij blinkt uit in kwantumfysica, wat veel zegt over zijn intellectuele vermogens. Maar zijn scorekaarten zijn nog beter. Als amateur stapelt hij de titels op bij de juniores. En zoveel talent wordt opgemerkt door de coaches. Hij excelleert vooral met zijn wedges. Met verrassende en magische slagen vindt hij voor alles een oplossing.

Het is dan ook geen verrassing dat hij op zijn 18^e een beurs krijgt aangeboden en naar de Arizona State University trekt. Daar combineert hij de richting psychologie met golf. Hij wordt drie keer winnaar van het NCAA-kampioenschap en de Haskins Award. In 1990 boekt hij zijn mooiste zege: de US Amateur. Sterker nog: het jaar daarop wint hij zijn eerste PGA Tour-event in Tuscon. Hij neemt met een wild card deel aan dat toernooi en is nog altijd amateur. Na die titel ligt zijn toekomst vast. Zodra hij in 1992 zijn universitair diploma op zak heeft, zet hij de overstap naar de profwereld. A star is born.

Het Tigercomplex

De successen laten niet lang op zich wachten. In 1993 wint hij zijn eerste twee titels bij de professionals. Met zijn natuurlijk charisma en zijn uitstraling van ideale schoonzoon verovert hij alle Amerikaanse harten. En natuurlijk ook met zijn aangeboren gevoel voor mooi spel en spektakel, want ‘Lefty’, zoals zijn bijnaam luidt, staat symbool voor ‘champagnegolf’. Fris en bruisend. Hij probeert en produceert ongeziene slagen, vooral dan rond de greens, waar zijn lobs met zijn 64°-wedge al snel uitgroeien tot zijn fabrieksmerk. Zijn jonge uitstraling doet de rest in een sport die in die periode nog lang niet dezelfde dynamiek had van nu.

De supergetalenteerde Mickelson slijpt zijn talent als de vlakken van een diamant. In 1994 staat hij al 22^e op de wereldranglijst. Twee jaar later en dankzij vier titels op de PFGA Tour maakt hij zijn entree in de top-10. Maar vreemd genoeg stokt de motor bij hem in de Majors. Talloze ereplaatsen, dat zeker, maar geen titels. Wanneer de jonge Tiger Woods in 1997 zijn eerste Masters wint, heeft de vijf jaar oudere Mickelson nog altijd geen Majortrofee veroverd.

Dat blijkt uiteindelijk nog maar het begin van een echte vloek. Daardoor krijgt de man uit Californië al snel het etiket opgeplakt van een meeloper, maar geen winnaar. ‘Een van de beste spelers ter wereld zonder een titel in een Major’. Het maakt de vergelijking met Tiger met de dag zwaarder om dragen, want terwijl de dominante Woods de successen tegen een duizelingwekkend tempo opstapelt, moet Mickelson tevreden zijn met mooie ereplaatsen. Hij wordt zo beetje bij beetje een Poulidor van de greens…

Gelukkig voor hem blijft hij al die nederlagen in het juiste perspectief plaatsen. ‘Ik golf op mijn manier. Winnen is niet noodzakelijk het belangrijkste’, lacht hij. En de Amerikaanse fans laten hem ook niet in de steek. Ergens is hij zelfs populairder dan Tiger. Zoals Arnold Palmer meer fans had dan Jack Nicklaus. Maar als de afrekening gemaakt wordt, is er geen vergelijking mogelijk. En daardoor worden de beide grote kampioenen, die elkaar in die periode maar matig kunnen waarderen, voortdurend met elkaar vergeleken…

Verlossing op Augusta

Tijdens de US Open van 1999 lijkt de eerste Major eindelijk binnen bereik voor Mickelson. Maar uiteindelijk is die toch en met één slag verschil weggelegd voor zijn grote vriend Payne Stewart, die een jaar later het leven zal laten in een tragisch vliegtuigongeval. Daardoor duurt het tot 2004 vooraleer Mickelson eindelijk zijn eerste Major wint na een onvergetelijke Masters. Het lijkt er lang op dat Ernie Els hem van zijn eerste green jacket zal houden, maar dankzij een fantastische birdie op de allerlaatste hole pakt de intussen 34-jarige Mickelson eindelijk zijn eerste hoofdvogel. De sfeer is uitbundig en Phil, die blij is als een kind, draagt zijn titel op aan zijn echtgenote Amy. Zij had een jaar daarvoor bijna het leven gelaten bij de bevalling van hun zoon Evan. Phil en Amy leerden elkaar kennen op de universiteitsbanken en lieten elkaar daarna nooit meer los.

Phil is inderdaad een ruwe bolster met een blanke pit. Zijn familie gaat voor alles. Wanneer zijn vrouw en zijn moeder in 2009 en bijna op hetzelfde ogenblik kampen met borstkanker, verlaat hij ogenblikkelijk de Tour en overweegt hij zelfs om helemaal met golf te stoppen. Hij keert pas terug wanneer beiden als genezen worden verklaard.

Voor Mickelson is de titel in 2004 op de Augusta National een echte bevrijding. Eindelijk scoort hij geloofwaardigheid. Eindelijk oogst hij de erkenning van een topkampioen. De geïnspireerde Mickelson gaat door op zijn elan en wint in 2005 het PGA Championship. Daarna volgen nog twee Masters (2006 en 2010). Kers op de taart: in 2013 wint hij de British Open. Mickelson speelde wellicht nooit beter dan die zondag op de Schotse links van Muirfield. Hij gaat rond in 66 slagen en legt zo al zijn tegenstanders het zwijgen op, inclusief Tiger Woods.

Er ontbreekt dus maar één titel in de US Open voor Lefty om toe te treden tot het besloten kringetje van spelers die alle vier Majors hebben gewonnen. Ter herinnering, ze zijn met vijf: Gene Sarazen, Ben Hogan, Gary Player, Jack Nicklaus en Tiger Woods.

Phil was er nochtans verscheidene keren dicht bij. De statistieken van de US Open zijn zelfs duizelingwekkend, want liefst zes keer werd hij tweede. We hadden het al over de episode van 1999 in Pinehurst waar hij de titel aan Payne Stewart moest laten. Daarna was hij opnieuw runner-up in 2002 (Bethpage), 2004 (Shinnecock Hills), 2006 (Winged Foot), 2009 (opnieuw Bethpage) en 2013 (Merion). Telkens finishte hij op een haar, alsof er een vloek was mee gemoeid.

Toekomstgericht

Op dit moment staat Phil Mickelson niet langer in de top-50 van de wereld. Dat is pas voor het eerst sinds 1993. Maar op zijn 50^e heeft hij zijn laatste woord nog niet gezegd. Als hij dat wil, kan hij zijn carrière op een comfortabele manier verderzetten en afsluiten op de Champions Tour (senioren). Voor het geld – zijn fortuin wordt geschat op één miljard dollar… – hoeft hij het niet meer te doen. Met zijn vele investeringen, waarvan heel wat in de golfwereld, kan hij zich een gouden pensionering veroorloven, maar dat ligt niet in zijn aard. Want Mickelson kan nog altijd toernooien winnen. Momenteel heeft hij 44 titels op de PGA Tour. Daar kunnen er ongetwijfeld nog een aantal bijkomen, vooral dan op banen die hij helemaal in zijn stokken heeft zitten, zoals de Augusta National. Het was ook geen toeval dat hij deel uitmaakte van het Amerikaanse Ryder Cupteam op de Golf National in Parijs. Met twaalf deelnames is hij trouwens de Amerikaan met de meeste ‘caps’ in deze driedaagse.

Niemand kan zeggen hoe de erelijst van Lefty er zou hebben uitgezien als hij niet op ene Tiger Woods zou zijn gebotst. Het is duidelijk dat de power van Tiger, Phil heel wat titels heeft gekost. Zo was Phil Mickelson bijvoorbeeld nooit nummer 1 van de wereld en dat terwijl hij 700 weken lang in de top-10 heeft gestaan…

So what! Hun rivaliteit leverde honderden prachtige verhalen op voor de golfgeschiedenis. Een beetje zoals Federer en Nadal in het tennis. Bovendien staan ze qua karakter diametraal tegenover elkaar. Tiger is een pure en ijskoude killer die zich lange tijd in zijn ivoren toren heeft teruggetrokken. Phil daarentegen is een praatgrage hedonist die geen handtekening schuwt en zich thuis voelt tussen het publiek. Het is logisch dat dit voor wrijvingen zorgde en beiden niet altijd even hartelijk met elkaar zijn opgetrokken. We herinneren ons een Ryder Cup waar beide kampioenen binnen het Amerikaanse team amper een woord met elkaar wisselden. Gelukkig is de verstandhouding er met de jaren op verbeterd. Geen strakke wasdraad meer; veeleer een slappe koord. Als ze nu samen de baan opstappen, gebeurt dat met een brede lach. Mooi zo.