De Vespa, de populairste tweewieler ter wereld en ontworpen voor de nieuwe wereld na WOII, viert zijn 75e verjaardag. Vandaag is hij verheven tot de rang van tijdloos icoon en tot het boegbeeld van Piaggio, de grootste constructeur ter wereld van tweewielers.


Van de zachte Toscaanse heuvels, tot de met de kasseien geplaveide straten van Rome, al over de Ligurische Riviera: al wie van Italië houdt, heeft ervan gedroomd om de Grote Laars te verkennen in het zadel van deze mythische tweewieler. Hoewel de Vespa 75 jaar oud is, is de ‘wesp’ met de smalle taille nog altijd zeer in de mode. Sterker: dit symbool van de dolce vita, de levenskunst op z’n Italiaans, verkeert in topvorm. In de voorbije 15 jaar is zijn verkoop verdrievoudigd.

‘Sembra una Vespa!’

Vespa is het toppunt van design. Anders geformuleerd: wanneer het esthetische perfect aansluit bij het functionele. Of het omgekeerde. De Vespa is het verhaal van het Italiaanse kapitalisme en zijn rijke families. En ook van de mondialisering. Een icoon van de consumptiemaatschappij dat mee is met de wereld. ‘Sembra una vespa!’, riep Enrico Piaggio uit toen de industrieel vlak na WOII de eerste schetsen bekeek van deze tweewieler. Met zijn smalle taille, zijn afgeronde flanken en zijn zoemende motor heeft hij inderdaad iets van een wesp.

Vespa… De naam is gebleven. En het merk werd een legende. Sinds 1946 vonden al bijna 20 miljoen scooters een koper. Wereldwijd. Een onwaarschijnlijk succes, vooral als men weet dat zijn ontwerper, ingenieur Corradino d’Asciano, geen echte fan was van tweewielers…

Van Paperino tot Vespa

Flashback. We schrijven 1944 en de Tweede Wereldoorlog sleept zich naar het einde. Tijdens het conflict hebben de fabrieken in Genua, Finale Ligure en Pontedera zwaar geleden onder de bommen van de geallieerden. Ze zijn compleet vernield. Wanneer de ondernemer dit veld van ruïnes overschouwt, beslist hij tot een industriële reconversie. Daardoor herrijst Piaggio uiteindelijk uit zijn as in Pontedera, vlakbij Pisa.

Nadat Enrico Piaggio de fabriek van Costruzione meccaniche nazionali heeft heropgebouwd, wil hij een goedkoop voertuig produceren voor individuele verplaatsingen. De druk is groot, want het faillissement wenkt. Het eerste ontwerp van Renzo Spolti is een scooter met een dragend chassis. Deze MP (Moto Piaggio, met de varianten MP1/MP5), krijgt de bijnaam ‘Paperino’. Maar Enrico Piaggio is niet echt overtuigd. Hij vraagt Corradino d’Ascanio, een vroegere luchtvaartingenieur bij zijn vader en de ontwerper van de vooroorlogse Piaggio-helikopter, om het project te hertekenen. Hij legt tegelijk ook twee criteria op: productievriendelijk en vooral, goedkoop genoeg voor het grote publiek. Zodra d’Ascanio van de verrassing bekomen is – die is inderdaad gewoon om vliegtuigen en helikopters te tekenen – gaat hij aan de slag. Al is zijn enthousiasme ver te zoeken, want hij vindt motoren oncomfortabel, hinderlijk en vervuilend. Maar d’Ascanio werkt alle gebreken van de Paperino een na een weg en laat zich inspireren door zijn luchtvaartontwerpen om de revolutionaire lijn van de Vespa te bedenken. Op 23 april 1946 wordt het octrooi neergelegd in Firenze. Dit betekent meteen de flitsende start van de carrière van de pittige scooter die Vespa 98 wordt gedoopt.

Filmvedette

Door zijn design en zijn technische karakteristieken is het succes meteen op de afspraak. Van 2484 verkochte modellen in 1946 stijgt de productie naar bijna 20.000 stuks in 1948. In 1950 wordt de grens van 60.000 doorbroken en dat klimt maar door. In 1953, en met fabrieken in een tiental landen, klokt de productie af op 171.200 stuks.

Het succes van de ‘wesp’ laat zich ook verklaren door de economische context kort na WOII. Mede door het geld uit het Marshallplan start voor Italië een ‘economisch mirakel’. Samen met de Fiat 500 groeit de Vespa uit tot een icoon van deze economische en sociale transformatie van Italië. In het collectief geheugen wordt hij al snel de bekendste scooter ter wereld.

De Italian-style tweewieler verandert niet alleen het leven van de mensen; ook op het witte doek wordt hij al snel een glamouricoon. Zo herinnert iedereen zich de scène met Gregory Peck en Audrey Hepburn op een witte Vespa in Roman Holiday (1953). Hij duikt ook op in La Dolce Vita, de beroemde prent van Federico Fellini met Marcello Mastroiani en Anita Ekberg. Maar dat is niet alles. In totaal zoemt de Vespa door meer dan 80 films en dat is een absoluut record. Daarbij onder meer Caro Diario van Nanni Moretti (1993) en de Amerikaanse films Alfie (2004) en The Interpreter (2005). Het groot scherm houdt van de Vespa, maar de sterren willen hem ook in hun dagelijks leven. Bij de celebrities met een Vespa vinden we Gwyneth Paltrow, Julia Roberts, Anthony Perkins, Anne Hathaway, Tom Hanks, Uma Thurman, de komiek Zach Galifianakis en de rapper Puff Daddy.

Wereldleider op twee wielen

De successtory van Piaggio duurt al sinds 1944. Vandaag bouwt de Italiaanse groep zowel tweewielers (motoren, scooters, driewielers) als commerciële voertuigen en robots voor de merken Aprilia, Derbi, Gilera, Moto Guzzi, Vespa, Piaggio, Piaggio Commercial Vehicles (Ape), Scarabeo en Piaggio Fast Forward (PFF). Het bedrijf noteert sinds 2006 op de Beurs van Milaan. In 2003 kocht IMMSI, de holding van de familie Colaninno, de activa over van de familie Piaggio. Eind 2004 verruimde IMMSI de perimeter van de groep met de overname van Aprilia en Moto Guzzi. De zetel van de groep bleef in Toscane, meer bepaald in Pontedera. Een bewijs van stabiliteit en traditie. Het zakencijfer beloopt vandaag 1,342 miljard euro. Naast Pontedera zijn er nog vijf andere productie-units: drie op Italiaanse bodem, een in Vietnam en een in India. De groep stelt wereldwijd zo’n 6500 mensen te werk.

Primavera en GTS voor 75e verjaardag

Speciaal voor de 75e verjaardag trekt de Vespa een specifieke outfit aan die herinnert aan de jaren 40. Naast de bijhorende helm is er ook het nubuckzadel in gerookt grijs. Dit wordt aan de achterzijde verlengd met een ronde handtas met schouderriem: een duidelijke hint naar het typische reservewiel. Het wordt vastgemaakt op de achterste bagagedrager. Deze speciale editie wordt aangeboden op de Vespa Primavera 50 (3899 euro) en 125 (5499 euro), alsook op de Vespa GTS 125 Supertech (6299 euro) en 300 Supertech (6649 euro). Als bonus wordt elke ‘75e verjaardags’-Vespa geleverd met een ‘welcome kit’. Hierin: een tas, een zijden sjaal Made in Italy, alsook een vintage plakkaat en zelfs prentbriefkaarten. Op en top La Dolce Vita! Beschikbaar sinds maart.

Binnenkort de nieuwe Elettrica

Om het elektrische aanbod te vervolledigen na de Vespa Elettrica van 2021, lanceert Piaggio binnenkort een kleine elektrische scooter tegen een zachte prijs. Dat is althans wat Maurizio Carletti, bij Piaggio directeur voor Italië en Europa, onlangs te verstaan gaf in een interview. Hij zou binnenkort worden aangekondigd. Na de knappe en behoorlijk performante Vespa Elettrica (6390 euro voor de 50 en 6690 euro voor de Elettrica 70) gaat de groep Piaggia dus door met zijn logische ontwikkeling op de markt van de elektrische scooter. Het doet dat vanaf de basis en dit keer onder zijn eigen merknaam.

Members Only partner, editorial coordination and reporter

Comments are closed.