Op 28 april 1916 wordt in een klein stadje van Emilia-Romagna een jongetje geboren. De toekomst van deze wijnbouwerszoon lijkt voorbestemd: hij zal het familiebedrijf verderzetten. Dat is alvast de grote droom van de gelukkige vader, een zekere heer Lamborghini.


Ferruccio Lamborghini groeit op in het interbellum en zoals gebruikelijk in die tijd hoopt zijn vader dat hij later de familieboerderij zal overnemen. Maar dat draait anders uit, want de jonge knaap wordt van kinds af aan gepassioneerd door de mechaniek. En hoewel het nog niet echt de auto’s zijn die hem boeien, besteedt Ferrucio veel meer tijd aan het creëren van landbouwmachines dan aan het werk op de boerderij.

Vliegtuigmecanicien

Uiteindelijk legt vader Lamborghini zich neer bij het onvermijdelijke, waarna zijn erfgenaam zijn studies mechaniek verderzet in een prestigieuze school in Bologna. Hij studeert af in 1939 en kiest het jaar daarop voor het leger. Bij de Italiaanse luchtmacht is hij actief als mecanicien. Zijn talent blijft er niet onopgemerkt. Lamborghini wordt snel bevorderd tot supervisor voor het onderhoud van de vliegtuigen en van alle rollend materiaal dat gestationeerd is op het eiland Rhodos, wat ook zijn thuisbasis is. Na de oorlog en enkele maanden ‘detentie’ door de Engelsen keert hij naar huis terug en trouwt. Het wordt een huwelijk met een dramatische ontknoping want in 1947 overlijdt zijn vrouw bij de bevalling van hun zoon Tonino.

Wederopbouw

Zoals bekend stond Italië tijdens WOII niet aan de juiste kant van de Geschiedenis. Daardoor verloopt de wederopbouw van het land bijzonder chaotisch. Maar Lamborghini, die kleine tractoren in elkaar timmert met alles wat hij aan onderdelen kan vinden, heeft een visie. Hij beseft dat het land voor de wederopbouw degelijke landbouwmachines nodig heeft. Ferruccio benut zijn talent om machines te demonteren en tot betere machines om te bouwen. Hij doet zijn voordeel met de enorme militaire voorraden die na het conflict zijn achtergebleven. 

In 1947 treedt hij definitief op het voorplan door de Carioca te creëren, een tractor die onder meer gebruik maakt van een Engelse Morrismotor. Maar opgelet: dit is niet zomaar een tractor. Lamborghini geeft hem een echte toegevoegde waarde. Omdat benzine in Italië op dat ogenblik verschrikkelijk duur is, verbouwt hij de motor en voegt er een brandstofverstuiver van eigen makelij aan toe. Hierdoor kan op benzine worden gestart, maar daarna worden overgeschakeld op veel goedkopere diesel.

De auto? Die begint langzaam te kriebelen. Zelf heeft Lamborghini op dat ogenblik een Fiat Topolino. Meer bescheiden kan haast niet, maar dat is zonder Ferruccio gerekend. Hij bouwt hem in zijn vrije tijd om tot een kleine en mooie roadster en tunet de motor zo goed dat hij er in 1948 mee deelneemt aan de Mille Miglia.

Fortuin

1948 tekent de geboorte van de Trattori Lamborghini. Mede dankzij de Fanfani-wet, waardoor landbouwers subsidies krijgen als ze machines kopen die in Italië zijn gebouwd, kent het bedrijf in de jaren 50 een explosieve groei. Van één tractor per week stijgt de productie al snel naar 200 eenheden. Het fortuin van Lamborghini is gemaakt en hijzelf geeft dat geld graag uit aan… auto’s. Dat zijn niet alleen Alfa Romeo’s en Lancia’s, maar ook prestigieuzer modellen, zoals een Maserati 3500 GT, een Jaguar E-Type en een Mercedes 300 SL. Niet is te mooi of te duur voor Ferruccio, die op zeker ogenblik voldoende auto’s heeft om elke dag van de week achter een ander stuur te kruipen.

Op datzelfde ogenblik en amper enkele kilometers verderop doet een landgenoot van Lamborghini goede zaken met zijn bedrijf, want zijn producten krijgen steeds meer de aandacht van de ‘rich and famous’. Omdat Ferruccio zelf ook rijk is, is het dus al bij al vrij logisch dat hij op zijn beurt… een Ferrari koopt. Zijn eerste aanwinst is een 250 GT Pininfarina, waarna tal van andere 250’s zullen volgen. Ferruccio vindt de Ferrari’s goede auto’s, vooral op het vlak van prestaties, maar echt helemaal tevreden is hij niet. Zo vindt hij ze te luidruchtig en te ‘brutaal’ voor de gewone weg. Hij omschrijft ze als ‘raceauto’s met bijzonder pover uitgewerkte interieurs en een gebrek aan beschaving’ en hij is helemaal niet te spreken over de kwetsbaarheid van hun koppeling. Lamborghini moet zijn auto’s inderdaad vaak terugsturen naar Maranello om die te laten vervangen, waarna de herstelling volgens hem te veel tijd in beslag neemt. Waardoor hij uiteindelijk ook de dienst naverkoop op de korrel neemt en Enzo Ferrari persoonlijk de levieten leest. Wat niet in goede aarde valt, want zoals bekend stond de ‘Commendatore’ niet echt open voor kritiek.

Over dat moment circuleren verschillende versies. Zo wordt verteld dat Ferrari, Lamborghini wandelen stuurde met uitspraken als: ‘Als je de koppeling om zeep helpt, dan is dat omdat je niet kan rijden. Keer terug naar je tractor en rot op!’ Pure speculatie, maar wat vaststaat, is dat Lamborghini tot het besef komt dat niemand de perfecte GT kan bouwen die hij in zijn hoofd heeft. Tenzij hijzelf!

Lastenboek

Voor Lamborghini moet de ideale GT een aantal karakteristieken verenigen: de topprestaties moesten op z’n minst die van Ferrari evenaren, maar zijn ontwerp moest ook imponeren door zijn rijgedrag, zijn comfort en de luxueuze cockpit met verzorgde interieurafwerking. Met dat lastenboek gaat hij aan het werk. Zijn eerste zet is de bestelling van een V12-motor bij een ingenieursbedrijf geleid door Giotto Bizzarini, een voormalige werknemer van… Ferrari. Zijn eisen zijn duidelijk: hij wil een V12 die gemaakt is voor de weg; geen bijgestuurde competitiemotor.

Vijf maanden later is het prototype klaar. In 1963 wordt de Lamborghini 350 GTV voorgesteld op het Salon van Turijn. Terwijl de pers in de wolken is, reageert het publiek wat koeltjes. Met als gevolg dat het design van de auto die een jaar later echt wordt gelanceerd – de 350 GT – bij Carrozzeria Touring een paar retouches heeft ondergaan. Eén ding is zeker: de eerste Lamborghini biedt het meest verfijnde wat de performante autowereld van toen in petto had. Het is duidelijk een betere GT, comfortabeler, luxueuzer en ‘stuurvriendelijker’ dan de modellen uit Maranello. Maar op dit niveau is het imago even belangrijk dan de rest. Omdat het merk bekendheid mist, wordt de 350 GT geen enorm succes. Er worden slechts 120 exemplaren van geproduceerd. Wat niet belet dat Enzo de boodschap begrepen heeft. Hij voelt het gevaar en maakt zijn auto’s luxueuzer.  Maar enkele jaren later komt de echte klap.

Eerste Supercar

We schrijven 1966 wanneer Lamborghini eindelijk erkenning krijgt als constructeur van sportauto’s. Dat jaar wordt de sculpturale Miura voorgesteld wiens design slechts het zichtbare topje is van de ijsberg. Ook de rest is revolutionair want voor het eerst heeft een auto van dit type de motor niet voorin, maar centraal, net achter de passagiers. Met 290 km/h is de Miura op dat ogenblik de snelste auto ter wereld. Vanzelfsprekend zijn er geen felicitaties door Enzo Ferrari. Hij houdt zich op de vlakte en wuift de nieuwe architectuur weg als een lastige vlieg. Voor hem dienen pk’s om de ‘koets’ te trekken, niet om ze te duwen. Maar de geschiedenis zal Lamborghini gelijk geven. Ook vandaag hebben de snelste Ferrari’s (en andere merken) de motor centraal.

Overname

1974 wordt een prachtig, maar tegelijk pijnlijk jaar voor Lamborghini. Pluspunt is de presentatie van de spectaculaire Countach. Hij wordt het icoon van de jaren 80 en hij bevestigt het merkimago van complexloze extravagantie. Maar 1974 is ook het jaar waarin Ferruccia opstapt bij Lamborghini.

Sinds 1971 gaan de zaken inderdaad slecht. Politieke strubbelingen wereldwijd hebben Trattori Lamborghini verzwakt en de oliecrisis van 1973 is bijzonder nefast voor de automobielsector. Ferruccio verkoopt zijn tractormerk om zijn auto’s te redden en doet vervolgens 51% van zijn aandelen van het automerk van de hand. Maar de neerwaartse spiraal is niet te stoppen. Waardoor hij in 1974 zijn laatste aandelen verkoopt en zich helemaal terugtrekt uit de zakenwereld.

In 1980 onderneemt hij een poging tot comeback. De drang om een exclusieve sportauto te bouwen, steekt opnieuw de kop op. Uiteindelijk wordt die poging afgebroken, maar er wordt gefluisterd dat deze episode onrechtstreeks de geboorte heeft ingeleid van een model dat de geschiedenis ingaat: de Bugatti EB110.

Ferruccio Lamborghini overlijdt in 1993 aan een hartaanval. Zijn laatste wens wordt uitgevoerd: de stoet die hem naar zijn laatste rustplaats brengt, bestaat uit… Lamborghini-tractoren.

Ook vandaag vaart het merk Automobili Lamborghini een winnende koers. Het zet de modernisering verder zonder het verleden te verloochenen. In het eerste semester van 2021 werden wereldwijd nieuwe recordcijfers gevestigd. ‘Het mooiste bewijs dat ons industrieel plan voor de toekomstige elektrificering goed is ontvangen’, aldus Stephan Winkelmann, de huidige CEO van het merk met de stier.

Members Only freelance reporter

Comments are closed.