Mede dankzij Cuberdons Léopold, een merk uit Enghien, staat Belgisch snoepgoed hoog aangeprezen. Dit traditionele bedrijf werd tien jaar geleden opgericht en breidde zijn assortiment uit met minispekjes, zandkoekjes, nougats en pâtes de fruits van topkwaliteit. Dit jaar wordt de samenwerking met ontwerper Charles Kaizin voor de iconische doos voortgezet.
De cuberdon, een snoepje dat alle Belgen kennen, is een snoepje met frambozensmaak dat gehuld is in mysterie. Men denkt dat het geboren werd in Vlaanderen, zo ergens in de tweede helft van de 19e eeuw. Maar die oorsprong wordt betwist. Verschillende steden maken aanspraak op het peterschap. Een eerste theorie is dat hij is uitgevonden door een lid van de clericus in het Brugse. In die regio staat hij ook bekend als ‘pastoormuts’. Neen, zeggen de Gentenaars: dit snoepje werd in 1873 gecreëerd door een lokale apotheker. In die tijd werden geneesmiddelen (of liever remedies) in siroopvorm geserveerd in apotheken. Nadat hij een zoete bereiding in een hoekje had laten staan, merkte de apotheker na een paar dagen dat zijn preparaat een buitenkorst had gevormd terwijl het hart vloeibaar was gebleven. Met die ontdekking groeide het idee om zijn ‘neuzeke’ te commercialiseren. Een plausibele hypothese, want wel meer gerechten zijn mee door toeval geboren.
Het maken van cuberdon blijft een echte uitdaging voor een banketbakker. De eerste fase is het bereiden van een siroop van suiker en water, die hij vervolgens kookt. Vroeger was de bereiding van deze siroop een van de bedrijfsgeheimen. Arabische gom is een onmisbaar ingrediënt om de siroop te perfectioneren. Deze natuurlijke emulgator (uit het sap van de acaciaboom) wordt veel gebruikt in de farmaceutische industrie en in snoepgoed, vooral bij de bereiding van spekjes, Turks fruit, gesuikerde amandelen en kauwgom. Deze Arabische gom werd al gebruikt in het oude Egypte en werd naar Europese havens gebracht door zeelieden die ze in de 16e eeuw hadden ontdekt in Senegal.
Belgisch verhaal
De banketbakker voegt een frambozencoulis toe aan de siroop en gaat dan verder met het vormproces. De siroop wordt dan op gietvormen gegoten waar de snoepjes hun kegelvorm krijgen. Vervolgens laat men het resultaat zeven dagen rusten in een hermetisch afgesloten ruimte. Daar kan de korst mooi harden. Dan worden de cuberdons uit de vorm gehaald, bewerkt met perslucht om de restjes zetmeel te verwijderen en verpakt.
Het snoepje moet binnen twee maanden gegeten worden, want na zeven tot acht weken gaat de normaal gesproken vloeibare binnenkant versuikeren. De cuberdon laat zich niet invriezen, noch in de koelkast bewaren, wat ongetwijfeld verklaart waarom hij binnen onze grenzen is gebleven. Dit snoepje was lange tijd een Vlaamse specialiteit, maar werd later overgenomen door Brusselse en Waalse banketbakkers. Zij ontdekten het dankzij de toename van het toerisme aan de Belgische kust vanaf de jaren 30 en later dankzij de Wereldtentoonstelling in 1958.
De markt is de laatste decennia enorm geëvolueerd. Omdat er nog maar weinig traditionele banketbakkers over zijn, is de cuberdonmarkt nu in handen van een handvol semi-industriële bedrijven die zich richten op supermarkten. Er zijn nog wel een paar ambachtelijke initiatieven, zoals Fanny Bourguignon en haar cuberdons in Baudour. Dit familiebedrijf verkoopt zijn snoepgoed op markten in de hele regio.
Een nieuw leven
Toen David en Anne Decroix in 2013 Confiserie Léopold d’Enghien overnamen, wilden ze de lekkernij, die deel uitmaakt van ons gastronomisch erfgoed, nieuw leven inblazen en in eer herstellen. De eerste stap was het opfrissen van het traditionele recept, zij het met een reductie van de hoeveelheid suiker. De productie van zijn violette kegel blijft evenwel 100% artisanaal en met natuurlijke ingrediënten. Ook aan de zeven dagen rust die nodig zijn om de siroop in de kegel te laten transformeren, wordt niet geraakt. Ook wat de smaak betreft, blijft alles bij het oude en bij het traditionele aroma van de cuberdon: framboos.
Bij de productlancering besteedt het echtpaar Decroix veel aandacht aan de verpakking en de communicatie. Ze positioneren zich in het topsegment en vestigen de aandacht op de combinatie van traditie en moderniteit van de delicatesse. De naam ‘Léopold’ is een eerbetoon aan Leopold 1, de eerste koning der Belgen, die de grondwettelijke eed aflegde op 21 juli 1831. De 21 cuberdons op de referentieverpakking zijn dan weer een knipoog naar de nationale feestdag.
De Cuberdons Léopold worden ook gepresenteerd in dozen of in topverpakkingen. Ook de distributie staat haaks op die van een traditioneel banketbakkersproduct. Het bedrijf concentreert zich op delicatessenwinkels (Rob, the Gourmet’s Market), bepaalde kwaliteitswinkels (Delitraiteur), een aantal bekende traiteurs, concept stores, boekhandels en wijnhandelaars. Er wordt ook gewerkt aan onlineverkoop via de website van het bedrijf. ‘Tot slot’, benadrukt de banketbakker, ‘zijn er ook de initiatieven met de bedrijfswereld voor geschenken voor klanten, zakenrelaties of werknemers. Dit is een zeer belangrijk verkoopsegment voor ons. Ons hele assortiment kan worden gepersonaliseerd en op bestelling worden gemaakt, als geschenk of voor een privé-evenement.’
Belgische markt
Voor de feestdagen werkt het huis samen met een ‘bubbel’, een Belgische méthode champenoise of een champagne. Dan combineert het zijn eigen productie met een fles van een bekend Belgisch domein, zoals Ruffus, van Domaine des Agaises, of de wijn van Domaine du Chant d’Éole, in een doos of hoedendoos. Ook Domaine Pommery, dat een sterke band heeft met ons land, was al partner. Aan het einde van de maaltijd gaat de frisheid van de chardonnay goed samen met de delicatesse van de cuberdon.
Het merk staat ook open voor externe samenwerkingen. In 2020 werd de iconische doos van 21 Léopold cuberdons op maat gemaakt. Hierbij werden vier bekende symbolen van het surrealisme en de schilder René Magritte geleend, zoals de vogel uit het werk ‘L’Oiseau de Ciel’, de pijp uit ‘La Trahison des images’ en de zin ‘Ceci n’est pas une pipe’. De afgelopen twee jaar werkte Cuberdons Léopold samen met ontwerper Charles Kaisin om de doos te ontwerpen. Een logische samenwerking gezien de sterke Belgische sympathieën van de ontwerper. Zijn surrealistische diners hebben hem internationaal bekend gemaakt. Dit jaar heeft Charles Kaisin voor de Cuberdons Léopold een potlood en een patroon in de doos verwerkt, die doen denken aan de kleurboeken van vroeger. Door de stippen met elkaar te verbinden, ontdekt de ontwerper een vorm die de Belgen goed kennen. Leuk!
Breed assortiment
Door de onmogelijkheid om de cuberdons in te vriezen en zijn beperkte consumptieperiode blijft de markt van Léopold Cuberdons gefocust op ons land. Het merk ontwikkelde evenwel een gamma producten rond dezelfde frambozensmaak: een cuberdonsiroop, minispekjes, jam en zandkoekjes. Recent kwamen daar een fruitpasta en noga bij.
Fruitpasta is een snoepje waarvan de oorsprong teruggaat tot de 10e eeuw. Mensen versuikerden toen fruit dat in de zomer werd geplukt om het in de winter op te eten. Om de smaak van puur fruit te reproduceren, beperkt Cuberdons Léopold de ingrediënten. De vruchtenmoes bestaat voor 70% uit fruit, suiker en glucosestroop, pectine, citroenzuur en het natuurlijke aroma van Cuberdons Léopold. Geen bewaarmiddelen, kunstmatige smaak- of kleurstoffen! De bereiding vereist vaardigheid en precisie. Zo niet maak je confituur!
Net als de cuberdons worden de nougats Léopold op de ouderwetse manier gemaakt. Dit gebeurt in koperen ketels. Koper is inderdaad een uitstekende geleider, waardoor het eiwit gelijkmatig kan worden verwarmd zonder het te verbranden of te kleuren. De noga’s zijn mals en knapperig dankzij de amandelen. Zij hebben de typische frambozensmaak van Cuberdons Léopold en een vleugje fleur de sel. Ze bevatten ook stukjes cranberry, een vrucht die wordt aangeprezen voor zijn antioxiderende eigenschappen. Nougats zijn de laatste toevoeging aan het assortiment van het merk dat ook verschillende andere afgeleide producten aanbiedt, zoals siroop, cuberdons om te smeren, minispekjes en zandkoekjes.
Comments are closed.